Dược học
Bài thuốc thanh nhiệt lương huyết
Thuốc thanh nhiệt lương huyết là một trong những loại thuốc thanh nhiệt thường gặp. Trong các bài thuốc thanh nhiệt lương huyết phải kể đến Thanh vinh thang và Tê giác địa hoàng thang. Chúng được sử dụng để điều trị các chứng viêm nhiễm, ta khí nhập thân,... thường có các triệu chứng như hộc máu, cháu máu mũi, khó ngủ và nhiều triệu chứng nghiêm trọng khác.
Những vị thuốc thường dùng có tính vị đắng hàn hoặc ngọt hàn như: Sinh địa, Huyền sâm, Mạch môn, Đơn bì, Xích thược, Liên kiều, Hoàng liên, Hoàng bá, Trúc diệp, Tê giác ...
Những bài thuốc cổ phương thường dùng
- Thanh vinh thang
- Tê giác địa hoàng thang.
- Thần tê đơn.
Thanh vinh thang (Ôn bệnh điều biện)
Thành phần:
- Tê giác 2 - 4g
- Huyền sâm 12g
- Mạch đông 10 - 12g
- Đơn sâm 8 - 12g
- Hoàng liên 6 - 8g
- Sinh địa 20g
- Trúc diệp tâm 4 - 6g
- Liên kiều 6 - 10g
- Kim ngân hoa 12 - 16g
Cách dùng: Tê giác tán bột mịn, uống với nước thuốc sắc. Có thể thay Tê giác bằng Quảng Tê giác (đầu nhọn sừng trâu lượng gấp 3 đến 10 lần). Tất cả sắc nước uống, chia làm 3 lần trong ngày.
Tác dụng: Thanh vinh giải độc, thanh nhiệt dưỡng âm.
Giải thích bài thuốc:
- Tê giác là chủ dược có tác dụng thanh nhiệt, giải độc ở phần vinh, cả phần huyết.
- Huyền sâm, Sinh địa, Mạch môn có tác dụng thanh nhiệt, dưỡng âm.
- Hoàng liên, Trúc diệp tâm, Liên kiều, Kim ngân hoa có tác dụng
- Đơn sâm hợp lực với chủ dược để thanh nhiệt, lương huyết đồng thời có thể hoạt huyết, tán ứ, chống nhiệt kết.
Ứng dụng lâm sàng:
1.Bài thuốc được sử dụng có tác dụng tốt trong những trường hợp bệnh nhiễm giai đoạn toàn phát, sốt cao, hôn mê nói sảng, hoặc có phát ban, xuất huyết như những trường hợp sởi trẻ em, viêm não cấp, sốt xuất huyết.
2.Trường hợp nhiệt nhập tâm bào có sốt cao, hôn mê, co giật cần tăng lượng Tê giác, có thể dùng thêm các loại thuốc Tử tuyết đơn, An cung ngưu hoàng hoàn, Chi bảo đơn để tăng cường tác dụng thanh nhiệt tức phong trấn kinh.
3.Trường hợp trẻ em bị Bạch hầu nặng có thể gia thêm Thạch cao, Đơn bì, Chi tử, Xích thược để tăng cường thanh nhiệt, tả hỏa, lương huyết, hoạt huyết. Những bài thuốc cổ phương thanh nhiệt lương huyết có hiệu quả tuyệt vời trong việc trị các chứng bệnh viêm nhiễm, tà khí nhập vào vinh phận, huyết phận.
1.Bài thuốc được sử dụng có tác dụng tốt trong những trường hợp bệnh nhiễm giai đoạn toàn phát, sốt cao, hôn mê nói sảng, hoặc có phát ban, xuất huyết như những trường hợp sởi trẻ em, viêm não cấp, sốt xuất huyết.
2.Trường hợp nhiệt nhập tâm bào có sốt cao, hôn mê, co giật cần tăng lượng Tê giác, có thể dùng thêm các loại thuốc Tử tuyết đơn, An cung ngưu hoàng hoàn, Chi bảo đơn để tăng cường tác dụng thanh nhiệt tức phong trấn kinh.
3.Trường hợp trẻ em bị Bạch hầu nặng có thể gia thêm Thạch cao, Đơn bì, Chi tử, Xích thược để tăng cường thanh nhiệt, tả hỏa, lương huyết, hoạt huyết. Những bài thuốc cổ phương thanh nhiệt lương huyết có hiệu quả tuyệt vời trong việc trị các chứng bệnh viêm nhiễm, tà khí nhập vào vinh phận, huyết phận.