Dược học
Bài thuốc an thần chu sa
Tinh thần hồi hộp, bứt rứt, khó ngủ, lo âu,.. chính là những biểu hiện sự bất ổn về tinh thần. Trong Đông y, người ta sử dụng chu sa là một trong những bài thuốc để thanh nhiệt, dưỡng huyết an thần.
Theo Y học cổ truyền trạng thái tinh thần của con người có liên quan mật thiết đến sự hoạt động và trạng thái hư thực của các tạng phủ nhưng liên quan mật thiết nhất là hai tạng Can và Tâm. Nếu tinh thần luôn kích động hoặc hưng phấn, bứt rứt, dễ giận dữ, thường là thực chứng thuộc về Can.Nếu tinh thần không yên biểu hiện hồi hộp khó ngủ hay quên, khó tập trung tư tưởng là hư chứng do tâm huyết kém, tâm thận không điều hòa.
Cho nên phép chữa chính thường là hoặc sơ can lý khí, thanh can hỏa hoặc là dưỡng tâm an thần, nhưng lúc chữa bệnh ngoài việc dùng thuốc cần bồi dưỡng cho bệnh nhân một tinh thần lạc quan yêu đời tạo cho mình một cuộc sống vui tươi lành mạnh, tránh những cảm xúc âm tính (tức giận, buồn bực lo âu, suy nghĩ nhiều) đồng thời phải tăng cường tập luyện cơ thể, chú trọng phương pháp dưỡng sinh kết hợp việc dùng thuốc mới đạt kết quả tốt.
Cho nên phép chữa chính thường là hoặc sơ can lý khí, thanh can hỏa hoặc là dưỡng tâm an thần, nhưng lúc chữa bệnh ngoài việc dùng thuốc cần bồi dưỡng cho bệnh nhân một tinh thần lạc quan yêu đời tạo cho mình một cuộc sống vui tươi lành mạnh, tránh những cảm xúc âm tính (tức giận, buồn bực lo âu, suy nghĩ nhiều) đồng thời phải tăng cường tập luyện cơ thể, chú trọng phương pháp dưỡng sinh kết hợp việc dùng thuốc mới đạt kết quả tốt.
Những bài thuốc an thần thường dùng:
- Chu sa an thần
- Toan táo nhân thang
- Bổ tâm đơn
- Bá tử dưỡng tâm hoàn.
CHU SA AN THẦN HOÀN (Lam thất bí tàng)
Thành phần:
- Hoàng liên 6g
- Chu sa 4g
- Sinh địa 2g
- Qui thân 2g
- Chích thảo 2g
Cách dùng:
Chu sa thủy phi, tất cả tán bột mịn làm hoàn, mỗi lần uống 4 - 12g trước khi đi ngủ với nước nóng hoặc kết hợp uống với thuốc thang theo tình hình bệnh lý.
Tác dụng:
Thanh nhiệt, dưỡng huyết an thần.
Giải thích bài thuốc:
Bài này chủ trị chứng tâm hỏa vượng làm tổn thương đến tâm âm huyết, lâm sàng biểu hiện tinh thần bứt rứt, khó ngủ, đêm hay nằm mê, đầu lưỡi đỏ, mạch tế sác.
Trong bài này:
- Chu sa có tác dụng an tâm thần, thanh tâm hỏa là chủ dược.
- Hoàng liên: tính đắng hàn tác dụng thanh nhiệt, tả tâm hỏa.
- Sinh địa, Đương qui dưỡng huyết tư âm.
- Chích thảo: dưỡng vị hòa trung.
- Các vị hợp lại thành bài thuốc có tác dụng thanh tâm an thần, dưỡng âm huyết.
Ứng dụng lâm sàng: Trên lâm sàng bài này thường được dùng chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ hay quên, tim hồi hộp.
- Trường hợp có đờm nhiệt làm cho đầy tức gia Qua lâu nhân để khu đàm, thanh nhiệt.
- Khó ngủ nhiều gia Liên tử tâm, Toan táo nhân.
- Trường hợp tâm hỏa nặng gia Chi tử để thanh tâm hỏa.
Chú ý: Chu sa có độc không nên dùng nhiều hoặc dùng thời gian dài. Khi có các biểu hiện khác thường về tinh thần như mệt mỏi, lo âu,... bạn nên ngay lập tức đến bệnh viện để có thể xác định được tình trạng của bản thân, không được sử dụng thuốc một cách tùy tiện. Các thuốc đông y thường lành tính, tuy nhiên để an toàn thì bạn nên nhờ đến các bác sĩ đông y tư vấn trước khi sử dụng.